Zit bedrand – zit stoel

Afhankelijk van de mogelijkheden en de mate van activiteit van de zorgvrager zal er veel of weinig ondersteuning nodig zijn. Gebruik de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting om te bepalen of de regels overschreden worden.

Voorbereiden

  • Kies een methode voor de uitvoering van de transfer van zit op de bedrand naar de stoel of van de stoel naar het toilet.
    • Beoordeel of de hulp die gegeven wordt de grenzen van aanvaardbare fysieke belasting overschrijdt of niet. De Tilschijf en de Praktijkregels kunnen hierbij behulpzaam zijn.
    • Als de belasting voor de zorgverlener bij deze transfer de grens van aanvaardbare belasting overschrijdt, dan zal men de transfer met behulp van een actieve tillift uit moeten voeren (voorwaarde voor een veilige uitvoering van de transfer met actieve lift is dan dat de zorgvrager zelfstandig kan blijven zitten en tijdens het staan in de lift tenminste steun kan nemen op één been).
    • Zorgvragers die geringe hulp nodig hebben bij de transfer van zit op de bedrand naar de stoel of van de stoel naar het toilet, kunnen door middel van een manuele transfer techniek worden uitgevoerd.
  • Maak ruimte in het werkgebied om in een goede positie te kunnen staan.
  • Maak ruimte voor verdere benodigdheden (bijvoorbeeld actieve lift voor transfer uit bed, rolstoel e.d.) en zet deze binnen handbereik.
  • Zet het bed op de juiste hoogte (op werkhoogte als ondersteuning nodig is, anders op een aan de zorgvrager aangepast).
  • Zet pantoffels of schoenen klaar of doe ze al op bed aan (denk aan ongunstige werkhoudingen).

Uitvoeren manuele transfer

  • Vertel de zorgvrager wat er gaat gebeuren en hoe hij kan helpen.
  • Vraag de zorgvrager naar u toe te kantelen en help als hij dat niet zelfstandig kan (zie kantelen).
  • Vraag de zorgvrager de benen (been voor been) dicht op de rand van het bed of al buiten het bed te brengen.
  • Ondersteun indien nodig.
  • Vraag de zorgvrager zich met behulp van elleboog en handen op te drukken tot zit of gebruik hiervoor het elektrisch verstelbare hoofdeinde van het bed.
  • Geef de zorgvrager de gelegenheid goed in balans te komen.
  • Zet, indien nodig, het bed op de hoogte van de zorgvrager (voeten op de vloer).

Uitvoeren transfer met een actieve tillift

Stap 1: Voorbereiden

  • Zet de benen van de tillift wijd, zodat u om de (rol)stoel heen kunt rijden en rijd de tillift voorzichtig aan, zet de lift in een lage stand.
  • Blijf zelf tussen de zorgvrager en de tillift in tijdens het aanrijden: anders kan het aanrijden beangstigend zijn voor de zorgvrager. Let hierbij wel op uw eigen werkhouding (Klik ‘Rijregels voor tilliften’).
  • Zet de rolstoel op de rem en laat de zorgvrager zijn voeten op de voetensteun zetten, help hierbij indien nodig (de scheenbenen moeten bijna tegen de beensteunen komen).
  • Zet de tillift op de rem.
  • Breng de rugband laag in de rug aan en zorg dat de band een beetje op spanning staat.
  • Laat de zorgvrager met zijn handen de steunen van de lift pakken of rusten op een platform (als dat er is) of laat hem zijn eigen handen voor de romp vastpakken.

Stap 2: Handelen

  • Stimuleer de zorgvrager zelf actief mee te werken en leg uit wat hij/zij zelf kan doen.
  • Laat de tillift omhoog komen, totdat de zorgvrager (vrijwel) recht staat. De ene zorgvrager vindt het prettig om volledig recht te staan, anderen hangen liever iets naar achteren.
  • Houd voortdurend oogcontact met de zorgvrager en ga na of deze zich nog steeds prettig voelt.
  • Haal de lift van de rem en verrijd de tillift door uw lichaamsgewicht te gebruiken. (Klik ‘Rijregels voor tilliften’)

Stap 3: Afronden

  • Rijd de tillift naar een bed, stoel of toilet, zover dat de zorgvrager met zijn knieholtes de rand voelt. Zorg ervoor dat de zorgvrager voldoende ver op het bed, of achterin de (rol)stoel komt te zitten. Kijk ook goed waar de zorgvrager op het matras komt: niet te ver naar boven of het voeteneind. anders moet de zorgvrager bijvoorbeeld nog een keer in bed omhoog getild worden.
  • Zet de rolstoel en de tillift op de rem.
  • Ga weer naast de zorgvrager staan en laat de tillift zakken. Houd in de gaten of de beweging goed verloopt en ga zo nodig weer een klein stukje omhoog met de lift.
  • Verwijder de tilband en sluit de handeling af door na te gaan of de kleding goed zit (plooien) en of de zorgvrager prettig zit.

Afronden

  • Overtuig u er van dat de zorgvrager in een stabiele en comfortabele positie zit voordat u iets anders gaat doen.
  • Evalueer de handeling. Als de situatie zodanig verandert dat de praktijkregels overschreden (dreigen te) worden, kies dan opnieuw voor de meest geschikte methode en hulpmiddelen en bekijk de nodige aanpassingen in de werkomgeving.

Foto’s Zit bedrand – zit stoel