Staan

Tot staan brengen – Hoe doe ik het juist?

Beoordeel de situatie op de mogelijkheden van de zorgvrager, het gewicht van de zorgvrager en de werkomgeving. Gebruik de Praktijkrichtlijnen Fysieke Belasting om te bepalen of de regels overschreden worden.

Voorbereiden

• Kies een methode voor de uitvoering van de transfer om tot stand te komen.
  • Beoordeel of de hulp die gegeven wordt de grenzen van aanvaardbare fysieke belasting overschrijdt of niet. De Tilschijf en de Praktijkregels kunnen hierbij behulpzaam zijn.
  • Als de belasting voor de zorgverlener bij deze transfer de grens van aanvaardbare belasting overschrijdt, dan zal men de transfer met behulp van een actieve tillif uit moeten voeren (voorwaarde voor een veilige uitvoering van de transfer met actieve lift is dan dat de zorgvrager zelfstandig kan blijven zitten en tijdens het staan in de lift tenminste steun kan nemen op één been).
  • Zorgvragers die geringe hulp nodig hebben bij de transfer om tot stand te komen, kunnen door middel van een manuele transfer techniek worden uitgevoerd.
• Zet het bed of de (rol)stoel op de rem.
• Maak ruimte in het verplaatsingsgebied en in uw eigen werkgebied.
• Zet de benodigdheden of hulpmiddelen die u verder nodig heeft binnen handbereik.
• Zorg dat de zorgvrager stabiel kan staan (goede schoenen).
• Zorg dat de zorgvrager niet kan wegglijden (bijvoorbeeld door matjes e.d.).

Uitvoeren manuele techniek

Er zijn zeer veel methoden voor het tot staan helpen, onderstaand enkele tips:

• Vraag de zorgvrager het lichaamsgewicht boven de voeten te brengen door wat naar voren te schuiven of door het lichaam wat voorover te buigen, geef indien nodig enige sturing ter hoogte van de schouderbladen.
• Vraag de zorgvrager met de handen op de leuningen af te zetten en tot stand te komen. Ondersteun indien nodig door aan één kant (u staat naast de stoel) of aan beide kanten (u staat voor de zorgvrager) een lichte ondersteuning te geven ter hoogte van de schouderbladen.
• Soms is het prettiger de zorgvrager bij arm(en) of hand(en) te ondersteunen.
• Kies voor die methode die de zorgvrager het meest stimuleert de handeling (zo veel mogelijk) zelf uit te voeren.
• Maak dezelfde beweging als de zorgvrager: verplaats uw gewicht van het ene naar het andere been.
• Zorg dat u op gelijke hoogte bent met de zorgvrager, dat voorkomt dat hij aan u gaat hangen.
• Bij het gaan zitten volgt u dezelfde werkwijze in omgekeerde volgorde. Gebruik het eigen gewicht als contragewicht om te voorkomen dat de zorgvrager in de stoel “neerploft” en let erop dat hij goed achter in de stoel komt te zitten.
• Zorg steeds voor een zeer stabiele voetenstand zodat kleine verstoringen van het evenwicht gemakkelijk opgevangen kunnen worden.

Uitvoeren transfer met een actieve tillift

Stap 1: Voorbereiden

• Zet de benen van de tillift wijd, zodat u om de (rol)stoel heen kunt rijden en rijd de tillift voorzichtig aan, zet de lift in een lage stand.
• Blijf zelf tussen de zorgvrager en de tillift in tijdens het aanrijden: anders kan het aanrijden beangstigend zijn voor de zorgvrager. Let hierbij wel op uw eigen werkhouding (Klik ‘Rijregels voor tilliften’).
• Zet de rolstoel op de rem en laat de zorgvrager zijn voeten op de voetensteun zetten, help hierbij indien nodig (de scheenbenen moeten bijna tegen de beensteunen komen).
• Zet de tillift op de rem.
• Breng de rugband laag in de rug aan en zorg dat de band een beetje op spanning staat.
• Laat de zorgvrager met zijn handen de steunen van de lift pakken of rusten op een platform (als dat er is) of laat hem zijn eigen handen voor de romp vastpakken.

Stap 2: Handelen

• Stimuleer de zorgvrager zelf actief mee te werken en leg uit wat hij/zij zelf kan doen.
• Laat de tillift omhoog komen, totdat de zorgvrager (vrijwel) recht staat. De ene zorgvrager vindt het prettig om volledig recht te staan, anderen hangen liever iets naar achteren.
• Houd voortdurend oogcontact met de zorgvrager en ga na of deze zich nog steeds prettig voelt.
• Haal de lift van de rem en verrijd de tillift door uw lichaamsgewicht te gebruiken. (Klik ‘Rijregels voor tilliften’)

Stap 3: Afronden

• Rijd de tillift naar een bed, stoel of toilet, zover dat de zorgvrager met zijn knieholtes de rand voelt. Zorg ervoor dat de zorgvrager voldoende ver op het bed, of achterin de (rol)stoel komt te zitten. Kijk ook goed waar de zorgvrager op het matras komt: niet te ver naar boven of het voeteneind. anders moet de zorgvrager bijvoorbeeld nog een keer in bed omhoog getild worden.
• Zet de rolstoel en de tillift op de rem.
• Ga weer naast de zorgvrager staan en laat de tillift zakken. Houd in de gaten of de beweging goed verloopt en ga zo nodig weer een klein stukje omhoog met de lift.
• Verwijder de tilband en sluit de handeling af door na te gaan of de kleding goed zit (plooien) en of de zorgvrager prettig zit.

Afronden

• Controleer of de zorgvrager in een comfortabele situatie achterblijft: de kleding in orde en een prettige houding in stoel e.d.
• Evalueer de handeling: als de situatie zodanig verandert dat de praktijkregels overschreden (dreigen te) worden kies dan opnieuw voor de meest geschikte methode en hulpmiddelen, bekijk de nodige aanpassingen in de werkomgeving.
• Beoordeel eventuele transfers met een daarvoor bestemd instrument (b.v. de Tilschijf).
• Rapporteer aan de eerstverantwoordelijke zorgverlener.

Foto’s Staan

• 

• 

• 

•